เครื่อง EV Charger คืออะไร ?

หลายคนคงสงสัยเหมือนกันใช่ไหมครับว่า เครื่องที่ว่านี้คืออะไร วันนี้ทาง ขอนแก่นแอดวานซ์เทคโนโลยี หรือที่ชาวขอนแก่นเรียกกันว่าร้าน Wallbox EV Charger Khonkaen ได้เอาข้อมูลนี้มาฝากทุกๆท่านที่กำลังจะมองหาเครื่องชาร์จไฟรถยนต์ไฟฟ้าเพื่อเป็นข้อมูลในการตัดสินใจกันนะครับ เรามาทำความรู้จักกับเครื่องตัวนี้กันว่ามันคืออะไร ทำหน้าที่อะไร ทำไมคนถึงเรียกว่าเครื่อง EV Charger ตามผมมาเลยครับจะเล่าให้ฟัง และชื่อของมันจริงๆก็คือ

Electric Vehicle Supply Equipment (EVSE) ชื่อภาษาไทยอย่างเป็นทางการคือ บริภัณฑ์จ่ายไฟยานยนต์ บริภัณฑ์หรือการรวมกันของบริภัณฑ์ ที่มีการจัดเตรียมเพื่อจุดประสงค์ในการจ่ายพลังงานไฟฟ้า จากการติดตั้งทางไฟฟ้าที่ติดตั้งอยู่กับที่ ไปยังยานยนต์ไฟฟ้า เพื่อจุดประสงค์สำหรับการอัดประจุไฟฟ้า  ตามเอกสารเลขที่ MPESTD-001:2563

แค่เห็นชื่อก็พากันงงแล้วใช่ไหมล่ะครับ ผมยังงงเลยว่าทำไมชื่อและความหมายมันยาวอย่างนี้ แต่ก่อนอื่นเลยเรามาทำความเข้าใจกันกับเจ้าตัวเครื่องชาร์จไฟยานยนต์ไฟฟ้าตัวนี้กันก่อน และผมจะขอเรียกมันสั้นๆว่า EVSE นะครับ และบางท่านอาจะยังไม่เข้าใจว่าเจ้าตัวเครื่อง EVSE มันทำหน้าที่อะไรบ้าง ผมขอบอกเป็นภาษาช่างหรือบ้านๆทั่วไปก็คือมันทำหน้าที่เหมือนกับสวิทซ์ไฟทั่วๆไป จ่ายกับหยุดปล่อยไฟให้โหลด ขอแยกออกเป็นสองแบบนะครับ คือ AC กับ DC

ในช่วงแรกนี้เราขอคุยกันในเรื่องของ AC ก่อนนะครับว่ามันคืออะไรทำหน้าที่อะไร? กันบ้างแล้วผมก็จะขอบอกใว้ก่อนเลยว่าเจ้าตัวเครื่อง EVSE มันไม่ได้ทำหน้าที่ในการชาร์จไฟแต่อย่างใด? อ้าวถ้ามันไม่ได้ทำหน้าที่ในการชาร์จไฟแล้วมันทำหน้าที่อะไร?ทำไมคนถึงเรียกมันว่าเครื่องชาร์จไฟรถยนต์ไฟฟ้า เรามาดูหน้าที่หลักๆของมันกันก่อนเลยว่ามันทำหน้าที่อะไรบ้าง และหน้าที่หลักๆของมันก็คือ 

1. เชื่อมต่อรถเข้ากับแหล่งจ่ายไฟเมื่อรถพร้อมชาร์จ (พร้อมที่จะจ่ายไฟเข้าไปในรถ)
2. ตัดการเชื่อมต่อกับแหล่งจ่ายไฟเมื่อรถหยุดชาร์จ (ตัดไฟเมื่อมีการชาร์จไฟเต็ม หรือ มีการตั้งเวลาในการชาร์จให้หยุด หรือเกิดเหตุผิดปรกติของเครื่อง มีความร้อนสูง ไฟรั่ว ไฟช็อต สายหรือหัวชารฺจเกิดการผิดปรกติ ฯลฯ)
3. บอกรถว่าอนุญาติให้ดึงกระแสสูงสุดได้กี่แอมป์ (มีการสื่อสารกันระหว่างเครื่องกับรถว่าอยู่ในสถานะใด เช่นมีการเสียบสายเข้ากับตัวรถ หรือดึงสายออกแล้ว พร้อมที่จะชาร์จแล้วให้ปล่อยไฟออกมาได้ ตามขนาดของตัว Onboard Charger)
4. ตรวจเช็คระบบความปลอดภัยต่างๆเช่น GFCI,อุณภูมิ, ฯลฯ-
5. บอกรายละเอียดการทำงานของเครื่อง

เครื่องชาร์จแบบ AC มีกี่แบบ?

เครื่องชาร์จแบบ AC นั้นจะมีด้วยกันสองแบบนะครับ ก็คือแบบถอดสายได้ (Tethered) แบบถอดสายได้นี้เราสามารถถอดสายเก็บใว้ได้ในตอนที่เราใช้งานเสร็จแล้ว เพื่อป้องกันไม่ให้บุคคลอื่นมาใช้เครื่องของเรา กับ แบบถอดสายไม่ได้ (Untethered) แบบถอดสายไม่ได้นี้จะเป็นแบบมีสายชาร์จต่อออกมาจากในตัวเครื่องเลย ไม่สามารถถอดสายไปไหนมาไหนได้ สายจะถูกยึดติดกับตัวเครื่องตลอดเวลา

จะรู้ได้อย่างไรว่าควรใช้เครื่องชาร์จรถยนต์ไฟฟ้าขนาดเท่าไหร่?

ให้เช็คดูที่ on-board charger ของรถยนต์เป็นหลัก เช่น on-board charger = 7.2 kW >> ควรเลือกใช้เครื่องชาร์จขนาด 7.4 kW (เพราะหากซื้อขนาด kW ที่มากกว่า 7.4 นั้นก็จะไม่สามารถชาร์จได้เร็วขึ้น) หรือรถบางรุ่นมี on-board charger = 10.6 kW ควรเลือกใช้เครื่องชาร์จขนาด 11 kW แล้วขนาด 11 KW เอาไปชาร์จกับรถที่มี on-board charger = 7.2 kW รถก็จะดึงกระแสในการชาร์จไปแค่ 7.2 KW เท่านั้นไม่สามารถจ่ายกระแสเกินจากนั้นได้ หรือรถบางรุ่นมี on-board charger = 20.6 kW ควรเลือกใช้เครื่องชาร์จขนาด 22 kW เนื่องจากความเร็วในการชาร์จขึ้นอยู่กับ on-board charger] ตามตัวอย่างในรูปเลยนะครับ เครื่อง EVSE ชนิด AC ที่เรามีจำหน่าย หรือที่เขาผลิตกันออกมาก็จะมีขนาด ดังต่อไปนี้

ขนาด 7.4 KW. ขนาดนี้จะใช้กับไฟบ้าน 1 phase ใช้ได้กับมิเตอร์ขนาด 15/45 ขึ้นไป

ขนาด 11 KW. ขนาดนี้จะใช้กับไฟบ้าน 3 phase ใช้ได้กับมิเตอร์ 3 p ขนาด 15/45 ขึ้นไป

ขนาด 22 KW.ขนาดนี้จะใช้ได้กับไฟบ้าน 3 phase ใช้ได้กับมิเตอร์ 3 p ขนาด 30/100 ขึ้นไป

ระบบการชาร์จชนิด AC และ DC

‘เชื้อเพลิง’ ที่ใช้ในรถยนต์ไฟฟ้ามี 2 ประเภท คือ กระแสสลับ (AC) และกระแสตรง (DC) พลังงานที่มาจากกริดนั้นเป็นไฟฟ้ากระแสสลับเสมอ อย่างไรก็ตาม แบตเตอรี่เช่นเดียวกับใน EV ของคุณสามารถเก็บพลังงานเป็น DC เท่านั้น นั่นเป็นเหตุผลที่อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ส่วนใหญ่มีตัวแปลงอยู่ในปลั๊ก คุณอาจจะไม่รู้ตัว แต่ทุกครั้งที่คุณชาร์จอุปกรณ์ เช่น สมาร์ทโฟน ปลั๊กจะแปลงไฟ AC เป็น DC เสมอ

จากในรูปเราจะเห็นระบบการชาร์จ แบบ AC นั้นก็คือจากไฟบ้าน 220 V มาผ่านเครื่อง EVSE ที่เราติดตั้งไว้ แล้วเสียบสายเข้ากับตัวรถไฟฟ้า กระแสไฟมาเข้าที่ on-board charger แล้วแปลงมาเป็นไฟ DC แล้วจึงชาร์จเข้ากับ Battery ของรถยนต์ไฟฟ้า ส่วนการชาร์จ แบบ DC นั้น จากรูปจะเห็นว่าจากตู้ชาร์จ แล้วเสียบสายเข้ากับตัวรถ กระแสไฟจะชาร์จไหลเข้าไปที่ Battery โดยตรงเลย และแล้วเราก็มาถึงซึ่งคำตอบว่า ตู้ชาร์จแบบ DC นั้นทำหน้าที่ชาร์จไฟให้กับรถส่วนแบบ AC นั้นไม่ได้ทำหน้าที่ในการชาร์จไฟแต่อย่างใด ทำหน้าที่เป็นเพียงสะพานไฟเท่านั้น หรือ สวิทตช์ปิดเปิดไฟเท่านั้นเอง และเรื่องต่อไปเรามาอธิบายกันต่อว่าหลักการทำงานของเครื่องนั้นทำงานอย่างไรคอยติดตามผลงานของเราต่อไปนะครับ

พรหมพิริยะ พรมเจดีย์ผู้เขียนหจก.ขอนแก่นแอดวานซ์เทคโนโลยีร้าน Wallbox EV Charger Khonkaen.

แหล่งข้อมูล :egat+wallbox , pea , mea , macky

https://www.evchargerkhonkaen.com

ติดตามเราได้ที่ https://www.facebook.com/WallboxEvChargerKhonkaen